تجهیزات رادیولوژی عبارتند از ابزارهای پزشکی که برای تولید و پردازش تصاویر پزشکی از بیماران استفاده می‌شوند. این تجهیزات شامل دستگاه‌هایی مانند ایکس‌ری، توموگرافی کامپیوتری (CT)، مغناطیسی تصویربرداری (MRI)، اولتراسوند (US) و پوزیترون امیشن تصویربرداری (PET) هستند. در ادامه به توضیح بیشتر درباره هر یک از این تجهیزات پرداخته خواهد شد:
دستگاه رادیولوژی (x-ray):
این دستگاه برای تولید تصاویر داخلی از بیماران استفاده می‌شود. ایکس ری از یک منبع تولید پرتو ایکس و یک فیلم استفاده می‌کند که تصویر بدست آمده از آن بر روی آن ثبت می‌شود. تصویر در نهایت به عنوان یک فیلم خام و یا تصویر دیجیتال ذخیره می‌شود.
دستگاه توموگرافی کامپیوتری (CT):
این دستگاه برای تولید تصاویر دقیقتر از داخل بدن بیماران استفاده می‌شود. دستگاه CT از یک منبع تولید پرتو X و یک دتکتور استفاده می‌کند که به دور از بیمار می‌چرخد و تصاویری از داخل بدن بیمار ایجاد می‌کند. این تصاویر سه بعدی هستند و می‌توانند به کمک کامپیوتر برای تشخیص بیماری‌های مختلف استفاده شوند.
دستگاه مغناطیسی تصویربرداری (MRI):
این دستگاه برای تولید تصاویر دقیقتر و بدون استفاده از پرتو استفاده می‌شود. دستگاه MRI از یک میدان مغناطیسی قوی و امواج رادیویی استفاده می‌کند تا تصاویری از داخل بدن بیمار ایجاد کند. این تصاویر برای تشخیص بیماری‌های مختلف استفاده می‌شوند.
دستگاه اولتراسوند:
این دستگاه برای تولید تصاویر داخلی با استفاده از امواج فراصوتی استفاده می‌شود. دستگاه اولتراسوند برای تشخیص بیماری‌هایی مانند سونوگرافی قلبی، اندوکاردیت، بیماری‌های کبد و اندوکراینولوژی استفاده می‌شود.
دستگاه پت اسکن (PET):
این دستگاه برای تولید تصاویر داخلی با استفاده از یک ماده رادیواکتیو استفاده می‌شود. بیمار یک ماده رادیواکتیو را می‌خورد و سپس دستگاه PET از پرتوهایی که توسط این ماده تولید می‌شوند برای تولید تصاویر داخلی استفاده می‌کند. این دستگاه برای تشخیص بیماری‌هایی مانند سرطان، اختلالات مغزی و بیماری‌های قلبی عروقی استفاده می‌شود.
همچنین، تجهیزات تصویربرداری دیگری نیز وجود دارند که برای تشخیص بیماری‌های مختلف استفاده می‌شوند، مانند دستگاه‌های رنگدانه‌ای، دستگاه‌های اندوسکوپی و دستگاه‌های تصویربرداری دهان و دندان. این تجهیزات از تکنولوژی‌های پیشرفته‌ای مانند تصویربرداری دیجیتال و تصویربرداری سه بعدی استفاده می‌کنند تا تصاویر دقیق تر و با کیفیت بالاتری از بدن بیماران تولید کنند.
علاوه بر دستگاه‌های تصویربرداری، لوازم و وسایل دیگری نیز در رادیولوژی استفاده می‌شوند که به عنوان لوازم جانبی و تجهیزات همراه با دستگاه‌ها شناخته می‌شوند. برخی از این لوازم و وسایل رادیولوژی عبارتند از:
فیلم‌های رادیولوژی:
این فیلم‌ها برای ثبت تصاویر ایجاد شده توسط دستگاه‌های رادیولوژی استفاده می‌شوند. این فیلم‌ها دارای خصوصیات خاصی هستند که برای مطابقت با نوع دستگاه مورد استفاده طراحی شده‌اند.
کیت‌های تزریق ماده رادیواکتیو:
این کیت‌ها معمولاً برای تصویر برداری سه بعدی (CT و MRI) و تصویربرداری پوزیترون امیشن استفاده می‌شوند. این کیت‌ها شامل ماده رادیواکتیوی هستند که به بیمار تزریق می‌شوند تا تصاویر دقیقتری از داخل بدن او به دست آید.
تزریق‌کننده‌های کنتراست:
این تزریق‌کننده‌ها برای افزایش کیفیت تصاویر از دستگاه‌های رادیولوژی استفاده می‌شوند. این کنتراست‌ها به بیمار تزریق می‌شوند تا باعث شود اعضای مختلف بدن در تصاویر بهتر مشخص شوند.
شیشه‌های تصویربرداری:
این شیشه‌ها برای نمایش تصاویر تولید شده از دستگاه‌های رادیولوژی استفاده می‌شوند. این شیشه‌ها به دو صفحه شیشه‌ای از نوع فلورسنت و یک لایه فیلم حساس به نور تشکیل شده‌اند.
کمربند حمایتی:
این کمربند‌ها برای حمایت از پرسنل پزشکی در حین حمل و نقل بیماران برای تصویربرداری از دستگاه‌های رادیولوژی استفاده می‌شوند.
شیلد سربی حفاظتی:
این شیلد‌ها برای محافظت از پرسنل پزشکی و بیماران در مقابل پرتوهای X و گاما استفاده می‌شوند. این شیلد‌ها معمولاً از فلزات سنگینی مانند سرب ساخته شده‌اند.
پاراوان سربی حفاظتی:
این پاراوان‌ها برای محافظت از پرسنل پزشکی در مقابلیت‌های رادیولوژی استفاده می‌شوند. این پاراوان‌ها معمولاً از موادی مانند لیوان پلی‌کربنات، PVC، یا چرم ساخته شده‌اند و دارای خصوصیاتی هستند که مانع از عبور پرتوهای X و گاما می‌شوند.
شیشه سربی (Lead glass) نوعی شیشه است که با افزودن ترکیبات سربی به شیشه معمولی ساخته می‌شود. این ترکیبات باعث افزایش چگالی شیشه و جذب بیشتر پرتوهای ایکس می‌شوند. شیشه سربی برای محافظت از افراد در برابر پرتوهای ایکس در کاربردهای پزشکی، صنعتی و تحقیقاتی استفاده می‌شود.
دستکش های پزشکی:
این دستکش‌ها برای حفاظت از پرسنل پزشکی در ایجاد تصاویر رادیولوژی استفاده می‌شوند. این دستکش‌ها معمولاً از لاتکس، نیتریل، وینیل یا پلی‌اتیلن ساخته شده‌اند.
کولیماتور:
این دستگاه‌ها برای کنترل جهت پرتوهای X و گاما در دستگاه‌های تصویربرداری استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها به عنوان یک لوله با دو سوراخ کوچک در ابتدا و انتها طراحی شده‌اند که به وسیله یک سیستم تنظیم‌کننده، قابلیت تنظیم قطر و جهت پرتو را دارا هستند.
خطوط لوله‌های گاز آرگون:
این خطوط لوله‌ها به منظور تهیه گاز آرگون برای استفاده در دستگاه‌های رادیولوژی مورد استفاده قرار می‌گیرند. گاز آرگون به عنوان یک گاز نیتروژنی خنثی، جهت حفاظت از دستگاه‌ها و بیماران در برابر احتمال خطرات احتمالی استفاده می‌شود.
کیت‌های پرتودرمانی:
این کیت‌ها شامل انواع دستگاه‌های پرتودرمانی برای درمان بیماری‌های سرطانی و دیگر بیماری‌های پرتودرمانی هستند. این دستگاه‌ها از پرتوهای X و گاما برای درمان بیماران استفاده می‌کنند.
در کل، لوازم و وسایل مختلفی در رادیولوژی برای انجام تصویربرداری، پرتودرمانی و ارزیابی بیماران استفاده می‌شوند که به طور کلی همه ازاینده و مهم هستند و برای بهبود و درمان بیماران بسیار موثر هستند. توسعه و بهبود این تکنولوژی‌ها به کاهش احتمال خطا و افزایش دقت در تشخیص و درمان بیماری‌ها کمک می‌کند. همچنین، برای استفاده بهینه از این دستگاه‌ها، آموزش متناسب با نوع دستگاه و عملکرد آن برای کارکنان پزشکی بسیار مهم است.