بن ماری آزمایشگاهی یک نوع وسیله آزمایشگاهی است که به عنوان یک نوع water-bath شناخته میشود. این وسیله به طور معمول برای گرم کردن و نگهداری مایعات و محلولها در دمای ثابت مورد استفاده قرار میگیرد. معمولاً برای تهیه بن ماری آزمایشگاهی، یک شیشه به شکل U شکل، با دو قسمت باز شده به صورت عمودی، بر روی یک قفسه قرار داده میشود و مایع گرمایی درون آن قرار میگیرد.
یکی از مزیتهای بن ماری آزمایشگاهی، دقت در نگهداری دماست. با تنظیم دمایع گرمایی در دمای مورد نظر، میتوان دمای مایعات و محلولها را در دمای ثابت نگه داشت. این ویژگی میتواند برای آزمایشهایی که نیاز به دمای دقیق دارند، مانند آزمایشهای بیوشیمیایی و میکروبیولوژیکی، بسیار مفید باشد. همچنین، بن ماری آزمایشگاهی معمولاً به دلیل طراحی ساده و کاربردی آن، به عنوان یکی از وسایل اصلی و مهم در آزمایشگاههای شیمی، بیولوژی، فیزیک و دیگر رشتههای علوم استفاده میشود.
بن ماری آزمایشگاهی همچنین به عنوان یک روش گرمایش و نگهداری مایعات و محلولها در دمای ثابت، نقش مهمی در تحقیقات علمی و پژوهشهای صنعتی دارد. از جمله کاربردهای بن ماری آزمایشگاهی میتوان به ذوب کردن مواد شیمیایی، تهیه و نگهداری حلالها، تهیه و نگهداری محلولهای با دمای ثابت، و آزمایشهای بیولوژیکی اشاره کرد.
در بسیاری از موارد، برای بهبود دقت در نگهداری دمای مایعات و محلولها، بن ماری آزمایشگاهی با دستگاههای تنظیم دما ترکیب میشود.این دستگاهها معمولاً شامل ترموستاتهای الکترونیکی هستند که به دقت دمای ثابت را برای گرم کردن و نگهداری مایعات و محلولها در طول آزمایش تنظیم میکنند. این ترکیب بین بن ماری آزمایشگاهی و دستگاه تنظیم دما به دقت بیشتری در نگهداری دمای مایعات و محلولها و در نتیجه به دقت بیشتری در نتایج آزمایش منجر میشود.
بن ماری آزمایشگاهی باعث کاهش خطر انفجار و خطرات دیگر ناشی از تماس مستقیم با حرارت نیز میشود. با استفاده از این وسیله، مایعات و محلولها به صورت مستقیم با حرارت تماس ندارند و درون یک شیشه قرار دارند که از آسیب رسیدن به دستها و پوست حفاظت میکند. همچنین، بن ماری آزمایشگاهی به عنوان یک وسیله ایمن، برای نگهداری مایعات و محلولها در دمای ثابت و جلوگیری از تغییرات دما و کاهش خطرات ناشی از آنها، استفاده میشود.
در نهایت، بن ماری آزمایشگاهی به دلیل دقت در نگهداری دما، سادگی و امنیت کار با آن، و کاربردی بودن در بسیاری از رشتههای علوم، به عنوان یکی از وسایل مهم در آزمایشگاههای علمی مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، با بهبود دقت در نگهداری دمای مایعات و محلولها، میتوان به دقت بیشتری در نتایج آزمایشها دست یافت و از خطرات ناشی از تماس مستقیم با حرارت جلوگیری کرد. بنابراین، استفاده از بن ماری آزمایشگاهی به عنوان یکی از ابزارهای مهم در آزمایشگاههای شیمی، بیولوژی، فیزیک و دیگر رشتههای علوم، بسیار مفید و ضروری است.
سه بخش اصلی بن ماری آزمایشگاهی:
شیشه U شکل: این قسمت از بن ماری آزمایشگاهی شامل یک شیشه به شکل U شکل است که به دو قسمت باز شده به صورت عمودی متصل شده است. این قسمت تحت عنوان "بن ماری" شناخته میشود و برای قرار دادن مایع گرمایی درون آن استفاده میشود.
محفظه گرمایی: این قسمت از بن ماری آزمایشگاهی شامل یک محفظه گرمایی است که برای گرم کردن و نگهداری مایعاتو محلولها در دمای ثابت مورد استفاده قرار میگیرد. محفظه گرمایی معمولاً شامل یک واحد گرمایی، مانند یک المنت یا یک پنکه گرمایی است که برای ایجاد حرارت در داخل بن ماری آزمایشگاهی استفاده میشود. همچنین، محفظه گرمایی ممکن است دارای دستگاه تنظیم دما باشد که به دقت دمای مایعات و محلولها را در دمای ثابت نگه میدارد.
کنترلر دما: این قسمت از بن ماری آزمایشگاهی معمولاً شامل یک دستگاه کنترلر دما است که برای تنظیم دمای موردنیاز برای مایعات و محلولها در دمای ثابت استفاده میشود. این دستگاه ممکن است شامل ترموستاتهای الکترونیکی باشد که به دقت دمای ثابت را برای گرم کردن و نگهداری مایعات و محلولها در طول آزمایش تنظیم میکنند.
بنابراین، اجزای استاندارد بن ماری آزمایشگاهی شامل شیشه U شکل، محفظه گرمایی و دستگاه کنترلر دما میباشد. هر یک از این اجزا میتوانند از مواد مختلفی ساخته شوند. به طور کلی، شیشه U شکل از شیشه مقاوم در برابر حرارت ساختهمیشود، محفظه گرمایی از فلزات مقاوم در برابر حرارت مانند استیل و دستگاه کنترلر دما نیز معمولاً از مواد الکترونیکی ساخته میشود. همچنین، در برخی مدلهای بن ماری آزمایشگاهی، به جای دستگاه کنترلر دما، از دستگاه تنظیم دما استفاده میشود که قابلیت تنظیم دمای مایعات و محلولها را به صورت دستی فراهم میکند.
علاوه بر اجزای استاندارد بن ماری آزمایشگاهی، برخی مدلها با امکاناتی مانند اتصال به شبکه، دسترسی از راه دور و نمایشگر دیجیتال تجهیز شدهاند که امکانات بیشتری را برای کنترل و نظارت بر دمای آنها فراهم میکنند. همچنین، برخی مدلها دارای سیستمهای ایمنی مانند حسگرهای دما و فشار هستند که در صورت بروز مشکلات و خطرات احتمالی، به صورت خودکار آنها را خاموش میکنند.