بالن آزمایشگاهی (Laboratory Flask) یکی از اصلیترین وسایل آزمایشگاهی است که برای تهیه و مخلوط کردن محلولهای شیمیایی و فیزیکی به کار میرود. این وسیله به شکلی است که در بالای آن یک دهانه با قطر بزرگ وجود دارد که به عنوان درب ورودی ماده به داخل بالن استفاده میشود. همچنین در پایین بالن نیز یک پایه یا پایههایی وجود دارد که به عنوان پایه برای نگهداری بالن بر روی سطح آزمایشگاه مورد استفاده قرار میگیرد.
بالنهای آزمایشگاهی، در اندازههای مختلفی تهیه و در اشکال مختلفی از جمله بالنهای استوانهای، بالنهای گرد، بالنهای مخروطی و بالنهای مستطیلی وجود دارند. اندازه و شکل بالن، بستگی به کاربرد آن دارد. برای مثال، بالنهای استوانهای برای تهیه محلولهای پایه و بالنهای مخروطی برای تهیه و انجام آزمایشهای مختلف استفاده میشوند.
بالنهای آزمایشگاهی از مواد مختلفی ساخته شدهاند. بالنهای شیشهای بریلیومی، که از شیشهای با کیفیت بالا ساخته شدهاند، پرکاربردترین بالنها هستند. این بالنها به دلیل ویژگیهایی مانند شفافیت، مقاومت در برابر حرارت، مقاومت در برابر تغییرات شیمیایی و بیحسی به بسیاری از مواد شیمیایی، مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین، بالنهای آزمایشگاهی از مواد دیگری نیز مانند پلاستیک، پیرکس و سیلیکون ساخته میشوند.
برای استفاده بهینه از بالنهای آزمایشگاهی، باید نوع و مدل مناسب با کاربرد مورد نظر انتخاب شود. همچنین، در هنگام استفاده از بالنهای آزمایشگاهی باید به شرایط دما، فشار و مواد شیمیایی مورد استفاده توجه شود تا بتوان از نتایج دقیق و قابل اعتمادی برای آزمایشها به دست آورد. همچنین، بهتر است قبل از استفاده از بالنهای آزمایشگاهی، آنها را با مواد اولیه مورد نظر شستشو کرد و از دستگاههای خاصی برای خشک کردن آنها استفاده کرد. ضمناً برای جلوگیری از شکستن بالنها، باید به آنها با دقت و همراه با لوازم ایمنی مانند کفش و دستکش پرداخت.
در کل، بالنهای آزمایشگاهی ابزار مهمی در آزمایشگاههای شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی هستند و برای انجام آزمایشهای مختلف از جمله تهیه محلولها، تغییرات حجمی، تحلیلهای گازی و غیره استفاده میشوند. به دلیل اهمیت وسیلهای که بالنهای آزمایشگاهی در آزمایشگاهها دارند، باید همواره به مراقبت و نگهداری آنها توجه کرد و در صورت نیاز به تعمیرات و تعویض آنها اقدام کرد.