دستگاه اولتراسونیک دندانپزشکی (Dental Ultrasonic) یکی از تجهیزات مهم و پرکاربرد در دندانپزشکی است که برای پاک کردن و تمیز کردن دندان‌ها و لثه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا، پلاک و مواد آلاینده روی دندان‌ها و لثه‌ها را به طور موثری حذف می‌کند و به دندانپزشک امکان می‌دهد تا تمیز کاری دقیق‌تری روی دندان‌ها و لثه‌ها انجام دهد.
اولتراسونیک دندانپزشکی به طور کلی دارای دو بخش اصلی است: دستگهای کنترلی و بخش هندپیس. دستگاه کنترلی شامل یک پایه و یک دسته کنترلی است که دکمه‌ها و نمایشگرهایی را برای کنترل دستگاه فراهم می‌کند. بخش هندپیس نیز شامل یک قسمت دسته‌دار و یک قسمت برای برخورد با دندان است که شامل سری های مختلفی برای استفاده در مراحل مختلف درمانی می‌باشد.
در صورت استفاده صحیح و مناسب، دستگاه اولتراسونیک دندانپزشکی مزایای زیادی دارد. از جمله مزایا: حذف پلاک و مواد آلاینده روی دندان‌ها و لثه‌ها به طور موثر، کاهش خطر عفونت و التهاب در لثه‌ها، کاهش بیشتر درد و خونریزی در مقایسه با روش‌های سنتی تمیز کردن دندان‌ها، افزایش سرعت و دقت در تمیز کردن دندان‌ها و لثه‌ها، و کاهش زمان مورد نیاز برای پاک کردن دندان‌ها و لثه‌ها.
همچنین، دستگاه اولتراسونیک دندانپزشکی به دندانپزشک امکان می‌دهد تا با استفاده از سرهای مختلف برای بخش هندپیس، از طریق تغییر فرکانس و نوع امواج صوتی، برای بیماران با مشکلات مختلف در لثه و دندان، مانند پریودن دندان‌ها، ترمیم دندان‌ها، جراحی لثه و غیره، درمان مناسب و دقیق‌تری ارائه دهد.
با این حال، در استفاده از دستگاه اولتراسونیک دندانپزشکی باید به نکاتی توجه کرد. به عنوان مثال، استفاده نادرست از دستگاه ممکن است باعث آسیب به لثه و دندان شود. همچنین، دستگاه اولتراسونیک دندانپزشکی باید با فرکانس و قدرت مناسب برای هر بیمار تنظیم شود تا از آسیب به بافت‌های نرم دهان جلوگیری شود. همچنین، باید از مواد ضدعفونی کننده استفاده کرد تا جلوی انتقال عفونت‌ها از طریق دستگاه اولتراسونیک را بگیریم.
تفاوت دستگاه اولتراسونیک دندانپزشکی و دستگاه جرمگیر دندانپزشکی:
دستگاه اولتراسونیک دندانپزشکی و دستگاه جرمگیر (اولتراسونیک اسکیلر) دندانپزشکی (Dental Ultrasonic Scaler) دو دستگاه مجزا هستند که کاربردهای متفاوتی دارند، اگر چه هر دو از امواج اولتراسونیک برای پاک کردن دندان‌ها و لثه‌ها استفاده می‌کنند، اما فرق و تفاوت‌هایی نیز دارند.
دستگاه اولتراسونیک دندانپزشکی برای تمیز کردن دندان‌ها و لثه‌ها به کار می‌رود و برای حذف پلاک و مواد آلاینده‌های روی دندان‌ها و لثه‌ها، از امواج صوتی با فرکانس بالا استفرکانس این دستگاه بین 20 تا 45 کیلوهرتز است. برای این کار، دستگاه اولتراسونیک دندانپزشکی به همراه سرهای مختلفی که در آن قرار می‌گیرند، برای تمیز کردن دندان‌ها و لثه‌ها استفاده می‌شود. برای مثال، سری های گوناگونی مانند سر اسکلر، سر پریو، سر ترمیم دندان و ... وجود دارند.
از سویی دیگر، دستگاه اولتراسونیک اسکیلر دندانپزشکی برای حذف سخت‌ترین پلاک‌های روی دندان‌ها و لثه‌ها به کار می‌رود. این دستگاه دارای محوری است که بر روی آن می‌شود و با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا (معمولاً بین 25 تا 50 کیلوهرتز)، پلاک و سنگ‌های دندانی را شکسته و حذف می‌کند. برای این کار، دستگاه اولتراسونیک اسکیلر دندانپزشکی با سری های مختلفی همراه است که برای حذف پلاک و سنگ‌های دندانی در مراحل مختلف استفاده می‌شوند. برای مثال، سری های گوناگونی مانند سر پریو، سر اسکیلر، سر پریو، و سر پریو-اسکیلر وجود دارند.
بنابراین، اصلی‌ترین تفاوت بین دستگاه اولتراسونیک دندانپزشکی و دستگاه اولتراسونیک اسکیلر دندانپزشکی، در کاربرد و نوع پلاک و آلاینده‌ای است که حذف می‌شود است. دستگاه اولتراسونیک دندانپزشکی بیشتر برای حذف پلاک و آلاینده‌های نرمی که روی دندان‌ها و لثه‌ها قرار می‌گیرند استفاده می‌شود، در حالی که دستگاه اولتراسونیک اسکیلر دندانپزشکی برای حذف پلاک و سنگ‌های دندانی استفاده می‌شود. همچنین، دستگاه اولتراسونیک اسکیلر دندانپزشکی معمولاً برای بیمارانی که با مشکلات سنگین تری در دندان‌هاستفاده می‌شود، در حالی که دستگاه اولتراسونیک دندانپزشکی برای بیمارانی که مشکلات سبک‌تری دارند، مناسب‌تر است.
در کل، دستگاه اولتراسونیک دندانپزشکی یکی از تجهیزات پرکاربرد و مهم در دندانپزشکی است که با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا، پلاک و مواد آلاینده روی دندان‌ها و لثه‌ها را به طور موثری حذف می‌کند و به دندانپزشک امکان می‌دهد تا تمیز کاری دقیق‌تری روی دندان‌ها و لثه‌ها انجام دهد. با استفاده از دستگاه اولتراسونیک دندانپزشکی، بیماران می‌توانند بهترین شرایط بهداشتی و درنتیجه، دندانپزشکان می‌توانند بهترین خدمات درمانی را به بیماران ارائه دهند.